DIK sygnalizuje wyhamowanie ożywienia
W I kw. 2024 r. tempo poprawy koniunktury konsumenckiej spowolniło. Przyspieszyła sprzedaż detaliczna, zwłaszcza dóbr trwałego użytku, ale popyt na usługi przejściowo wyhamował.
Dane za I kwartał 2024 r.
Wskaźnik DIK wyniósł 50,2 pkt. To mniej niż w IV kw. 2023 r., gdy wyniósł 51,27 pkt. Dane te pokazują z jednej strony, że mamy do czynienia z kontynuacją ożywienia w popycie konsumpcyjnym, na którą składają się wzrosty dochodów z pracy (podwyżki wynagrodzeń, wzrost płacy minimalnej, podniesienie pensji w budżetówce) i świadczeń społecznych oraz spadek inflacji. Z drugiej strony tempo tego ożywienia nie jest już tak szybkie jak pod koniec ubiegłego roku, gdy konsumpcja wychodziła ze stagnacji, a nastroje konsumentów poprawiały się w bardzo szybkim tempie. Szybsze ożywienie konsumpcji powstrzymuje przede wszystkim niepewność związana z ryzykiem eskalacji działań zbrojnych w Ukrainie i na Bliskim Wschodzie oraz z ryzykiem podwyżek cen administrowanych, zwłaszcza energii elektrycznej.
Rośnie ruch w sklepach. Subindeks DIK w kategorii „sprzedaż detaliczna” po raz pierwszy od II kw. 2022 r. wzrósł powyżej poziomu 50 pkt i wyniósł w I kw. 50,7 pkt wobec 49,2 pkt w IV kw. Wzrosły przede wszystkim obroty w sklepach oferujących dobra trwałego użytku oraz na stacjach benzynowych, które korzystały na utrzymywaniu się relatywnie niskich cen paliw. Symptomatyczne dla poprawy koniunktury było dużo silniejsze niż przed rokiem wiosenne zwiększenie obrotów w kwiaciarniach – popyt na kwiaty cechuje się wysoką wrażliwością na zmiany dochodu i nastrojów konsumenckich. Ożywienie byłoby jeszcze silniejsze, gdyby nie stagnacja popytu w sklepach spożywczych, która w naszej ocenie była wynikiem powrotów uchodźców do Ukrainy oraz ogólnym zmniejszaniem liczby konsumentów na skutek negatywnych trendów demograficznych.
Nastąpił przejściowy spadek popytu na usługi rekreacyjne. Subindeks DIK w kategorii „hotele, restauracje i rekreacja” wyniósł w I kw. 48,3 pkt wobec 51 pkt kwartał wcześniej. Spadek wskaźnika był spowodowany głównie przez ograniczenie popytu na usługi noclegowe oraz wolniejsze niż zwykle o tej porze roku zwiększenie popytu na usługi rozrywkowe. Pokazuje to, że popyt na aktywności rekreacyjne wciąż nie znajduje się na stabilnej ścieżce wzrostu po zawirowaniach związanych z pandemią i wojną w Ukrainie. Jedynie usługi gastronomiczne cechują się systematycznym wzrostem obrotów i zyskują na podwyżkach wynagrodzeń przy równoczesnym spadku inflacji. Taka struktura zmian popytu sygnalizuje, że spowolnienie było jedynie przejściowe i w okresie wakacyjnym koniunktura w branży się poprawi.
Spadł popyt na usługi transportowe. Subindeks DIK w kategorii „usługi pozostałe” wyniósł w I kw. 47,5 pkt wobec 50,4 pkt kwartał wcześniej. Na najniższy wynik od III kw. 2022 r. złożył się przede wszystkim spadek wydatków na usługi publiczne oraz transportowe. O ile pierwszy czynnik zapewne wynikał z zaburzeń jednorazowych (wydatki na usługi publicznej cechuje relatywnie wysoka zmienność w czasie), o tyle spowolnienie w usługach transportowych ma zapewne charakter strukturalny i wynika z nałożenia się ograniczenia liczby rodzin uchodźczych z Ukrainy przebywających w Polsce, zmniejszenia liczby wyjazdów turystycznych, spadku cen paliw (zachęcającego do korzystania z własnego samochodu), a także wolniejszego wzrostu popytu na usługi przewozowe świadczone za pośrednictwem aplikacji.
Co z tego wynika
Spadek wskaźnika DIK w I kw. nie jest sygnałem zatrzymania ożywienia popytu wewnętrznego w Polsce, ale pokazuje, że tempo tego ożywienia będzie umiarkowane. Najszybszy od ponad 20 lat wzrost realnych dochodów Polek i Polaków zapewne w pierwszej kolejności przekłada się na zwiększenie stopy oszczędności. Oznacza to w praktyce, że gospodarstwa domowe w pierwszej kolejności spłacają swoje długi oraz odkładają pieniądze na lokatach, a dopiero w kolejnych kwartałach będą decydować na trwałe zwiększenie swoich wydatków konsumpcyjnych. W związku z powyższym spodziewamy się, że tempo wzrostu PKB w tym roku będzie umiarkowane i wyniesie 3,3 proc., ale w 2025 r. przyspieszy do 4,5 proc.
Pobierz research note z aktualnym wskaźnikiem
