Konsumpcja trzyma się mocno
Dane za IV kwartał 2019 r.
Wskaźnik DIK wzrósł do 51,6 pkt. To wartość nieznacznie wyższa od tej odnotowanej w III kw. (51,42 pkt) i na zbliżonym do tej z II kw. (51,56 pkt). Tym samym dane o wartości transakcji bezgotówkowych wskazują, że dynamika konsumpcji w Polsce utrzymuje się na stabilnym poziomie - taki poziom indeksu jest spójny ze wzrostem spożycia prywatnego w tempie około 4 proc. w skali roku. Oznacza to, że mimo pogorszenia koniunktury, wolniejszego wzrostu wynagrodzeń i obaw o dalsze wyhamowanie gospodarki w 2020 r., wydatki gospodarstw domowych wciąż rosły stosunkowo szybko, pozostając jedną z nielicznych składowych podtrzymujących dynamikę PKB.
Święta sprzyjały wzmożonej konsumpcji żywności. Subindeks DIK w kategorii „Sprzedaż detaliczna” wzrósł w IV kw. do 52,4 pkt. z 51,2 pkt. w III kw. Dane o transakcjach bezgotówkowych potwierdzają zatem informacje GUS na temat sprzedaży w sklepach detalicznych zatrudniających 10 i więcej osób - tempo wzrostu obrotów w cenach stałych przyspieszyło w IV kw. do średnio 5,2 proc. w ujęciu rocznym z 4,8 proc. kwartał wcześniej, głównie za sprawą odbicia sprzedaży paliw i handlu w sklepach ogólnobranżowych, przy utrzymaniu dwucyfrowej dynamiki sprzedaży dóbr trwałego użytku (mebli czy sprzętu RTV i AGD). Potwierdza to nasze wcześniejsze prognozy, że załamanie sprzedaży we wrześniu 2019 r. miało charakter przejściowy, ale tempo wzrostu obrotów w sklepach pozostanie już trwale poniżej poziomów odnotowanych w I poł. 2019 r.
Podwyżki cen ograniczają sprzedaż usług rekreacyjnych. W I poł. 2019 r. usługi hotelarskie, gastronomiczne i rekreacyjne należały do najszybciej rosnących kategorii konsumpcji. Wynikało to z wysokiego wzrostu dochodów Polaków (także dzięki programowi 500+), których w coraz większym stopniu stać było na korzystanie z oferty rekreacyjnej. Jednak niedobór siły roboczej, przekładający się na konieczność podwyżek płac w gastronomii czy hotelarstwie, zmusił tego typu firmy do podwyżek cen - ceny tych usług rosną obecnie w tempie powyżej 5 proc., czyli najwyższym od ponad dekady. To z kolei ogranicza popyt konsumpcyjny, na co wskazuje kolejny z rzędu spadek subindeksu DIK dla tej kategorii - tym razem poniżej granicy 50 pkt, kształtując się na poziomie 49,9 pkt. wobec 50,6 pkt. w III kw. 2019 r.
Usługi zdrowotne i edukacja pozostają motorem wzrostu konsumpcji. Wzrósł subindeks DIK w kategorii „Zdrowie i uroda” z 52,9 pkt. do 53,4 pkt. w IV kw. Warto zaznaczyć, że wzrost cen tego typu usług jest wolniejszy niż w przypadku usług rekreacyjnych, co wraz ze zmianami w nawykach konsumenckich, wynikających m.in. ze starzenia się społeczeństwa i większej skłonności do kształcenia ustawicznego, napędza popyt konsumpcyjny w tej kategorii. Co więcej, rozszerzenie programu 500+ w 2019 r. mogło skłonić rodziców do wysyłania dzieci na dodatkowe zajęcia pozalekcyjne.
Co z tego wynika
Nieznaczne odbicie wskaźnika DIK sygnalizuje, że tempo wzrostu konsumpcji w IV kw. 2019 r. ukształtowało się na poziomie zbliżonym do 3,9 proc. w ujęciu rocznym, odnotowanym w III kw. A jeżeli spojrzymy na dane w ujęciu kwartalnym, to po oczyszczeniu z czynników sezonowych dynamika konsumpcji powinna odbić do 1,3 proc. z 0,9 proc. w III kw. Wyhamowanie trendu spadkowego wskaźnika DIK sygnalizuje także, że nie należy spodziewać się znacznego załamania sprzedaży w pierwszych miesiącach 2020 r. Sprzyjać temu będzie podwyżka płacy minimalnej, wypłata 13. i 14. emerytury oraz dalszy nieznaczny spadek stopy bezrobocia (wyłączając sezonowy wzrost w miesiącach zimowych). W drugiej połowie roku spodziewamy się jednak obniżenia dynamiki konsumpcji na skutek wolniejszego wzrostu płac i utrzymania inflacji powyżej 3 proc., co będzie negatywnie rzutować na nastroje konsumentów.
Pobierz research note z aktualnym wskaźnikiem
