Dynamika konsumpcji spada, wzrost popytu tylko w aptekach i sklepach spożywczych
Dane za I kwartał 2020 r.
Wskaźnik DIK spadł do 51,22 pkt. To najniższy wynik od czterech lat, ale wciąż powyżej granicy 50 pkt. W przeszłości DIK przyjmował takie wartości, gdy konsumpcja rosła w tempie 1-2 proc. Tak dobry wynik, mimo ograniczenia działalności gospodarczej w marcu, to przede wszystkim zasługa szybkiego wzrostu konsumpcji w styczniu i w lutym. Dotyczy to zwłaszcza branż usługowych - hotelarstwa, gastronomii i salonów kosmetycznych - które później zostały najbardziej dotknięte kryzysem. Biorąc to pod uwagę, na potrzeby tej edycji badania przygotowaliśmy specjalny wskaźnik DIK z ostatniego tygodnia marca (23-29 marca) - jego wynik w tym okresie wyniósł tylko 31,3 pkt.
Sprzedaż detaliczna przeniosła się do małych sklepów. Subindeks DIK w kategorii „Sprzedaż detaliczna” wzrósł w I kw. do 52,6 pkt z 52,4 pkt w ostatnim kw. 2019 r. Dla tego okresu dane z transakcji bezgotówkowych nie są spójne z danymi GUS-u na temat sprzedaży w sklepach zatrudniających 10 i więcej osób - tempo wzrostu obrotów w cenach stałych spadło w nich w I kw. do 0,7 proc. w ujęciu rocznym z 4,2 proc. kwartał wcześniej. W naszej ocenie wskazuje to na znaczny spadek obrotów w sklepach wielkopowierzchniowych na rzecz mniejszych placówek. Dotyczy to zwłaszcza sklepów z żywnością, dla których indeks DIK osiągnął rekordowy poziom 56,8 pkt, a w ostatnim, przedświątecznym tygodniu marca nawet 71,1 pkt. Spośród branż handlu detalicznego pandemia najbardziej dotknęła sklepy odzieżowe, gdzie subindeks DIK spadł do 39,5 pkt, a w ostatnim tygodniu marca - do zaledwie 9,1 pkt.
Sprzedaż usług zanotowała rekordowe spadki. Zamknięcie gospodarki najbardziej dotknęło branżę restauracyjną, hotelarską i rekreacyjną. Subindeks DIK w tej kategorii spadł do 45,7 pkt, a w ostatnim tygodniu marca w firmach świadczących usługi rozrywkowe wyniósł zaledwie 3,7 pkt. To najgorszy wynik ze wszystkich przebadanych przez nas branż - równie słabo wypadły tylko firmy zajmujące się edukacją. Nieznacznie lepiej poradziły sobie obiekty noclegowe (7,4 pkt w subindeksie) i punkty gastronomiczne (14,1 pkt). Wśród branż silnie dotkniętych pandemią znalazły się też firmy świadczące usługi zdrowotne (16,3 pkt) oraz salony fryzjerskie i kosmetyczne (7,8 pkt).
Na pandemii skorzystali tylko nieliczni. Subindeks DIK w kategorii „Pozostałe usługi” wyniósł w I kw. 51 pkt. Większość drobnych usługodawców została dotknięta kryzysem stosunkowo późno i to w mniejszym stopniu niż zamknięte administracyjnie hotele i restauracje. Przykładowo, subindeks DIK dla usług napraw samochodów spadł w ostatnim tygodniu marca do 50 pkt, a dla usług ubezpieczeniowych - do 33,3 pkt. Jedyną grupą firm, poza sklepami spożywczymi, która odnotowała wzrost popytu konsumpcyjnego były apteki - tam subindeks DIK wyniósł na koniec marca 69,4 pkt (w drugim tygodniu miesiąca skoczył zaś do 83,2 pkt).
Co z tego wynika
Wskaźnik DIK za pierwsze trzy miesiące 2020 r. wskazuje, że roczna dynamika PKB w tym okresie utrzymała się powyżej zera. Zgodnie z naszą prognozą kwartalną wyniosła ona 0,4 proc. i była wyraźnie wyższa niż w dużych krajach Unii (Francja, Włochy, Niemcy), które zostały wcześniej dotknięte skutkami pandemii. Nie oznacza to, że Polsce uda się uniknąć recesji. Specjalny tygodniowy indeks DIK za okres 23-29 marca pokazuje, że wyniki w kolejnym kwartale będą dużo gorsze, a konsumpcja wyraźnie spadnie. Według naszej aktualnej prognozy o 4 proc. w ujęciu rocznym, co przełoży się na spadek PKB o 7,4 proc. Co więcej, sądząc po danych z marca, spodziewamy się, że roczna dynamika konsumpcji pozostanie ujemna do końca 2020 r.
Pobierz research note z aktualnym wskaźnikiem
